Konuşma terapisi… değerlendirme ve ilk alıştırmalar…

Hüseyin Can’ın düzgün konuşamadığından daha önce bahsetmiştim… o yüzden çoktan beri bir konuşma terapistine götürmek istiyordum onu. Şimdiye kadar götüremedim çünkü bu terapistler çokkk pahalııı… aslında ev halkı genelde Hüseyin Can’ın dilinden anlıyor, anlamadığımız durumlarda ise sinir oluyor ve çok üzülüyor. Ayrıca onu anlamıyorlar diye de yabancıların yanında konuşmak bile istemiyor… çok duygusaldır benim oğlum, çokkk…

Nerden aklıma geldiyse RAM‘ı arayıp sorayım dedim acaba Bursa’daki özel eğitim merkezlerinden birinde konuşma terapisti var mıdır diye… olumsuz bir cevap beklerken demezler mi “iki merkezde var”… “hadi ya..!?” dediğimi hatırlıyorum o anda :) Özel eğitim merkezlerindeki derslerin ücretini Milli Eğitim Bakanlığı ödüyor. Bu durumda o merkezlerden birinde alacağımız konuşma terapisi için ücret ödemeyeceğiz anlamına geliyor… ne şanslıyız dimi? :)

Merkezlerden birini aradım “RAM raporuyla aldığımız öğrenci kontenjanımız dolu, isterseniz ücretli ders alabilirsiniz” dediler… nerdeee ben de o para..?! Diğer merkezi aradığımda daha şanslıydık… daha şanslıydık diyorum çünkü önce değerlendirmeye alıyorlarmış, o da ücretliymiş. Değerlendirme sonucunda karar veriyorlarmış çocuğun konuşma terapisine uygun olup olmadığına. Eğer uygunsa ve konuşma terapisi alacaksak da her ders için 20 tl ek bir ücret ödememiz gerekecekmiş. Bu ücreti de kurum kendisi almıyormuş, aynı binada bulunan Özel Eğitim Gerektiren Çocuk Hakları Derneğine bağış olarak gidiyormuş… Biz bu ücreti seve seve veririz…

Buraya kadar her şey iyi güzel de bir de bu terapinin raporlarla ilgili bölümü var ki “yine mi raporlarla uğraşcaz” dedirtti bana :( Öyle hemen her isteyen RAM raporuyla konuşma terapisi alamıyormuş… önce sağlık kurulu raporunda en az %20 konuşma bozukluğu yazması gerekiyormuş. Hüseyin Can’ın raporunda bu oran %30 du… yani sağlık kurulu raporunu yenilemekten yırttık :) RAM raporunda da konuşma ve dil terapisi modüllerinin girilmiş olması gerekiyormuş. RAM raporları genelde 1 sene geçerli, biz yenileyeli 2 ay olmuştu. Raporun süresinin dolmasını beklemeye niyetim yoktu, dün gittim Hüseyin Can’ın tekrar değerlendirilmesi için dilekçe verdim…

Neyse rapor konusu bir kenara, konuşma terapisi için randevumuzu aldık… randevu saatinde Hüseyin Can’ı değerlendirmeye alacak olan konuşma terapisti Esra hocanın karşısındaydık… her yeni kurum, hoca ve ya doktor ziyaretinde olduğu gibi konuşma terapisti de başladı standart soruları sormaya… kaçıncı çocuk..? hamilelikte her şey normal gitti mi..? doğumda sorun oldu mu..? doğduğunda mor muydu..? hemen ağladı mı..? akraba evliliği var mı..? ailenizde engelli var mı..? vs vs… biliyorum prosedür böyle, sormak zorundalar ama nefret ediyorum artık her defasında bu soruları cevaplamaktan…

Sorular bitince Esra hocanın ilk cümlesi beni hemen hayal kırıklığına uğrattı “15 yaş çok geç, normalde 6-8 yaşlarında başlanması gerekiyor konuşma terapisine”… ama yine de değerlendirmesini yapacağını söyledi. Benim akıllı oğlum hocanın ondan ne yapmasını istediyse yapmaya çalıştı. Bu terapi de önemli olan zaten çocuğun komutları anlaması ve taklit etmeye çalışmasıymış… Ben de Hüseyin Can’la evde neler çalıştığımızı ve neler başardığını uygulamalı olarak gösterdim. Daha sonra Esra hoca ellerine eldiven geçirdi ve sesleri çıkarması için Hüseyin Can’ın dudaklarına, burnuna, diline müdahale etti… Hüseyin Can orda ilk defa net bir şekilde “o” sesini çıkardı… zaten çok sulu gözlüyümdür, o an da mutluluktan hemen gözlerim doldu… sağlıklı bir çocuğun kendiliğinden çıkarabileceği bir sesi yavrum ancak 15 yaşında ve yardımla çıkarabilmişti… ama bunu başarmış olması konuşma terapisinde gelişme gösterebileceğinin işaretiydi…

Konuşma terapisinin yan etkilerinden biri de çocuğun salya (bu kelimeyi hiççç sevmiyorum) akıtma problemi varsa, onu kontrol etmeyi öğreniyormuş… yan etki derken latife ettim tabi :) Hüseyin Can’da da bu problem var… konuşmasını geliştiremese bile bu problemin üstesinden gelebilecekse bile çok büyük yol almış oluruz…

Değerlendirme sonrasında terapiye cevap verebilecek gibi olduğunu söyledi Esra hoca “başlayalım ve ilerleme olup olmayacağını görelim” dedi… terapiye başlayıncaya kadar evde yapmamız gereken çalışmaları açıkladı. Bir çoğunu biliyordum zaten bu çalışmaların, bazıları yeniydi… belki başka çocuklarında işine yarar diye bunları paylaşmak istedim…

• pamuk, kağıttan toplar, pinpon topu üflemek
• mum söndürmek
• pipetle su içmek
• pipetle suyun içine üflemek (bunu yapamıyor Hüseyin Can)
• sakız çiğnemek
• lolipop yalatmak
• dudakların kenarlarına bal sürüp yalamasını sağlamak (bunu da yapamıyor)
• dilini ağzının içinde sağ sol yapmak… bunu yapamıyorsa elimizle dilini önce bi tarafa itip bir kaç saniye bekliyoruz, sonra diğer tarafa itiyoruz… bu alıştırmada parmaklar zarar görebilir, dikkat..!! :)
• “a” sesini yüksek sesle ve mümkün olduğu kadar uzun çıkarmak… hatta bunu yaparken saniye tutmakta iyi olur dedi Esra hoca, çalıştıkça ne kadar ilerlediğimizi görmek için… ben Hüseyin Can’a eşlik ediyorum bu çalışmada onu motive etmek için…biraz sesli bir çalışma olduğundan komşuların rahatsız olmayacağı bir saatte yapılması tavsiye edilir ya da deli muamelesi görmeyi göze de alabilirsiniz :))
• dudaklar kapatılarak mümkün olduğu kadar uzun “m” sesi çıkarmak. burda da yine “a” çalışmasındaki gibi çalışılacak. Çocuk dudaklarını birleştiremiyorsa yardımcı olabiliyoruz…
• çocuğun dudak çevresine ve yanaklarına buzla masaj yapmak… fazla abartmadan tabi yani çocuk donmasın :) bi arkadaşımda buz yerine kaşığı buzlukta bekletip yapmamı önerdi… bunu henüz denemedim ama iyi fikir bence…
• elektrikli diş fırçasıyla da yine dudak çevresine ve yanaklara masaj yapmak…

Ne çok alıştırma varmış dimi? Üstelik bunlar sadece başlangıç alıştırmaları… ama olsun ben yavrumun daha düzgün konuşabilmesi için her şeyi yapmaya hazırım, yeter ki o da bunlara izin versin…